Events, Filmtips

Filmtips voor 15 augustus: herdenken van 80 jaar bevrijding in het hele koninkrijk

Op 15 augustus herdenken we het einde van de Tweede Wereldoorlog voor het hele Koninkrijk der Nederlanden. Niet alleen in Europa, maar ook aan de andere kant van de wereld, in toenmalig Nederlands-Indië, kwam er een einde aan de oorlog. Toch is deze datum bij veel mensen minder bekend dan bijvoorbeeld 5 mei. Met deze filmtips nodigen we je uit om stil te staan bij wat 15 augustus betekent en bij de verhalen die daarbij horen. door de redactie 11 augustus, 2025
Twee mannen, rechts jong met een bruine koffer in zijn hand, links oud, kijkend over een kade, naar een groot cruiseschip.

Op 15 augustus herdenken we het officiële einde van de Tweede Wereldoorlog voor het hele Koninkrijk der Nederlanden. Niet alleen in Europa, maar ook in voormalig Nederlands-Indië (het huidige Indonesië) betekende deze dag het einde van de Japanse bezetting. Wat volgde was een turbulente en pijnlijke periode, die uitmondde in de onafhankelijkheid van Indonesië. Die geschiedenis heeft diepe sporen nagelaten, en leeft nog altijd voort.

In Nederland wonen ruim twee miljoen mensen met wortels in voormalig Nederlands-Indië: Indo-Europeanen, Molukkers, Totoks, Peranakan Chinezen, Papoea’s en anderen. Wat zij gemeen hebben, is dat hun families te maken kregen met oorlog, overheersing, migratie en vaak ook stilte. Maar de gemeenschap is springlevend en dat zie je terug in de groeiende aandacht in de filmwereld. Alleen dit jaar al bereikten twee films over deze geschiedenis de Kristallen Film-status (Tussen wal en schip – Geruisloos Indisch, Anak Indië en vorig jaar Indië verloren… Selling a Colonial War), wat betekent dat ze door meer dan 10.000 mensen zijn bezocht.

De films die je deze maand kunt zien, geven ruimte aan stemmen die lang zijn genegeerd. Van vrouwen in Japanse interneringskampen tot kleinkinderen die de stilte in hun familie doorbreken — elk verhaal draagt bij aan een completer beeld van ons gedeeld verleden. Zo dragen deze verhalen bij aan een eerlijker en inclusiever beeld van onze geschiedenis, terwijl we 80 jaar bevrijding herdenken in het hele koninkrijk. Dit zijn onze kijktips rond 15 augustus.

*Sommige films zijn mogelijk niet beschikbaar via de onderstaande links als je je buiten Nederland bevindt.

 

  1. Als ik mijn ogen sluit - Leven met de Japanse kampen

    Pieter van Huijsstee | MtMF24 | via NPO Start

    Wat maakten de vrouwen en kinderen in de Japanse kampen in Nederlands-Indië mee? Welke wonden en trauma’s bleven achter en hoe gingen ze tijdens hun leven daarmee om? De kampen lieten grote littekens na. Vele daarvan zijn nog niet genezen of verdwenen.

  2. Twee mannen, rechts jong met een bruine koffer in zijn hand, links oud, kijkend over een kade, naar een groot cruiseschip.

    Tussen wal en schip - Geruisloos Indisch

    Juliette Dominicus, Sven Peetoom | MtMF25 | Cineville, Picl

    In Tussen wal en schip nemen drie kleinkinderen hun Nederlands-Indische grootouders mee naar de plek waar zij ooit voet zetten op Nederlandse bodem. Met geduld, liefde en nieuwsgierigheid openen ze gesprekken over een verleden waarover decennialang werd gezwegen. Hoe beïnvloedt die verzwegen geschiedenis hun identiteit vandaag de dag?

  3. Kleinkinderen van de Oost

    Daan van Citters met Joenoes Polnaya | Openingsfilm MtMF23 | Via Amazon Prime

    De makers volgen het spoor van hun opa’s in Indonesië. Die vochten beiden voor Nederland tegen Indonesische onafhankelijkheid: Daans opa als Nederlandse oorlogsvrijwilliger, die van Joenoes als Molukse soldaat. Hun indringende reis dwingt hen zichzelf moeilijke vragen te stellen: over schuld, schaamte en transgenerationeel trauma.

  4. The Promise

    Daan Veldhuizen | Openingsfilm MtMF25 | Te zien bij Picl

    In de jaren zestig leek het erop dat West-Papua onafhankelijk zou worden. Internationale belangen, geopolitieke machtsverhoudingen en economische winstoverwegingen beslisten anders. Met uniek 35mm-archiefmateriaal brengt The Promise deze geschiedenis tot leven en onthult de film hoe een volk systematisch wordt verraden en onderdrukt.

  5. Wieteke van Dort en Yvonne Keuls staan voor een bronzen standbeeldbeeld van twee Indische dames

    Anak Indïe

    Hetty Naaijkens–Retel Helmrich | Te zien bij Cineville

    De langverwachte nieuwe film van Hetty Naaijkens–Retel Helmrich, regisseur van Klanken van Oorsprong, Buitenkampers en Contractpensions. Anak Indië is een ontroerende én humoristische documentaire over Nederlands-Indisch erfgoed waarbij het heden en verleden in een mozaïek van verhalen samenkomen.

  6. Een gescheurde zwart-wit foto met twee witte soldaten met petten op, waarvan de voorste door een verrekijker kijkt.

    Indië Verloren... Selling a Colonial War

    In-Soo Radstake | Vanaf 12 augustus te zien bij Cineville

    Een onthulling van hoe de Nederlandse overheid decennialang het frame van een gerechtvaardigde oorlog in Indonesië (1945-1949) in stand hield door framing, propaganda en politieke besluiten. Onder het mom van ‘politionele acties’ wist de politiek deze strijd te verkopen aan de bevolking, en was er geen aandacht voor het geweld aan de andere kant tijdens de Bersiapperiode.

  7. Sporen van Indië

    Reda van der Putten | 15 augustus, De Verkadefabriek Buitenbios

    Historicus Hans Goedkoop neemt ons mee naar 400 jaar gezamenlijke geschiedenis tussen Nederland en Nederlands-Indië. Op zoek naar een antwoord op de vraag: Hoe Indisch is Nederland? Vele aspecten van de Indische en koloniale invloeden op de complete Nederlandse maatschappij komen aan bod: De Indo’s, de Molukkers maar ook de veteranen en de Totoks.

Lees meer

4 kijktips voor Wereldvluchtelingendag 2025
Filmtips

4 kijktips voor Wereldvluchtelingendag 2025

Op 20 juni is het Wereldvluchtelingendag. Terwijl in Nederland het debat over asiel en opvang steeds harder wordt en wereldwijd miljoenen mensen op de vlucht zijn voor oorlog en onderdrukking, is het belangrijker dan ooit om te blijven luisteren en elkaar te blijven zien.

door de redactie
Abdoulaye Diallo over het gebruik van film om onrecht aan te kaarten en Afrikaanse stemmen te versterken
Interview

Abdoulaye Diallo over het gebruik van film om onrecht aan te kaarten en Afrikaanse stemmen te versterken

In Burkina Faso – een land dat wordt geconfronteerd met conflicten, ontheemding en grote onzekerheid – heeft filmmaker en filmfestivalorganisator Abdoulaye Diallo de camera gekozen als zijn instrument van verzet, en het filmfestival als podium van hoop. We spraken met hem over zijn visie op film in relatie tot mensenrechten en hoe het Human Rights Film Network een gevoel van solidariteit biedt aan andere organisatoren van mensenrechtenfilmfestivals.

door Elena Decossaux
Het Puntje x Movies that Matter
Events

Het Puntje x Movies that Matter

Deze zomer presenteren Movies that Matter en strandtent Het Puntje een mini filmfestival op het uiterste puntje van Scheveningen! Van 31 juli t/m 2 augustus ben je welkom in De Komma, het sfeervolle bijgebouw van Het Puntje, voor drie avonden vol films die raken. Elke avond staat in het teken van een film die uitnodigt tot reflectie, gesprek en verbinding.

door de redactie