Reizende bioscoop in Marokko
Amsterdam, 03-02-2023
Naast het jaarlijkse festival in Den Haag zet stichting Movies that Matter zich ook in voor mensenrechtenfilms en –festivals in landen waar deze rechten onder druk staan. Dit doet het Internationale Team onder andere door middel van het Grant Programma, het Ambassade Filmmenu en het Activist Outreach Programma. In deze serie spreken we met grantees, ambassades en activisten over hun projecten in 2022 en hoe zij impact hebben gemaakt.
Tekst: Louisa Bergsma
FIDADOC bestaat al sinds 2008 en is daarmee het oudste documentaire festival van Marokko. Het vindt elk jaar plaats in en rondom Agadir, de grootste stad in het zuiden van Marokko. De films van dit festival draaien niet in bioscopen, maar op verschillende locaties zoals scholen, culturele centra en openbare pleinen. Sinds 2018 reist het festival ook rond langs dorpen in de zuidelijke regio Souss-Massa. Directeur Hicham Falah vertelt over dit rondreizende project, genaamd Triq Cinima (“De Weg van de Film”), waarvoor het festival in 2021 de Start-up Grant van Movies that Matter ontving.
FIDADOC werkt samen met Dar Taliba, Arabisch voor ‘Het huis van vrouwelijke studenten’. Deze huizen staan vlakbij middelbare scholen, met als doel het verminderen van schooluitval bij meisjes tussen 11 en 16 jaar. Hicham vertelt over de Dar Taliba huizen: “Het is in Marokko verplicht om naar school te gaan tot je 16e, maar buiten de stad stoppen meisjes vaak al rond hun twaalfde met naar school gaan. Scholen zijn vaak ver uit het dorp, en ouders willen hun dochters daar niet naartoe sturen. De Dar Taliba–huizen bieden een concrete en veilige oplossing voor dit probleem. De directeuren van deze scholen zijn erg toegewijd en trekken vaak naar de omringende dorpen om de ouders van meisjes te overtuigen ze naar school te laten gaan.”
Er wordt hard gestudeerd en soms samen gesport, maar voor culturele activiteiten is er meestal geen budget. Vaak zijn de bewoners nog nooit naar de film geweest. Daarom reist FIDADOC langs de Dar Taliba met een speciaal filmprogramma. Hicham: “Het is een win-win situatie voor allebei. Wij zorgen voor de culturele activiteiten, de directeuren helpen ons met het uitzoeken van passende films en het samenstellen van het programma.”
Extra bijzonder zijn de nagesprekken met de filmmakers en protagonisten. “Voor zowel de filmmaker als de studentes is dit een bijzondere ervaring. Zij kunnen zich vaak niet voorstellen hoe een film is gemaakt; dat een documentairemaker soms maandenlang bij onbekenden in huis woont. Een van de films die we de laatste keer hebben vertoond speelt zich af in een van de Dar Taliba huizen. De directeur was de protagonist. Het is bijzonder voor de meisjes om zichzelf te kunnen herkennen in zo’n film.”
Door rond te trekken met het festival bereiken de films, altijd met een maatschappelijk thema geschikt voor jonge vrouwen, een nieuw publiek.
Wanneer tieners film voor het eerst ontdekken, zien ze zichzelf terug in de karakters. Deze meisjes hebben dat vaak nog niet eerder meegemaakt.
“Films inspireren en laten zien dat je je dromen waar kunt maken, ook al zijn er soms moeilijkheden onderweg. Misschien worden sommigen van deze vrouwen later zelf ook filmmakers.”
Het International Support team zet zich wereldwijd in door financiële ondersteuning van mensenrechtenfilmfestivals (Grant Programme), filmvertoningen op ambassades (Embassy Film Menu), een programma voor activisten (Activist Programme), coördinatie van een samenwerkingsverband tussen festivals (Human Rights Film Network) en workshopprogramma’s voor filmfestivalorganisatoren (Cinema without Borders).