Op 7 oktober 2023 lanceerde de Palestijnse militante beweging Hamas een ongekend grote aanval op Israël. Hierbij werden zo’n 1400 mensen, voornamelijk burgers, gedood en werden zo’n 200 Israëlische burgers ontvoerd naar Gaza. Israël beloofde daarop Hamas te zullen vernietigen en daar al haar macht voor in te zetten. Wat daarop volgde was een overweldigend offensief waarbij grote delen van Gaza in puin worden gelegd en waar inmiddels meer dan 34.000 Palestijnse burgers zijn vermoord (7-05-2024). Onder deze doden zijn ook een ongekend groot aantal kinderen. Amnesty International zegt dat er vernietigend bewijs is van oorlogsmisdrijven.
Als Movies that Matter roepen we dringend op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren op alle fronten en tot beëindiging van de belegering van Gaza door Israël, zodat Palestijnse burgers toegang krijgen tot levensreddende humanitaire hulp en wordt voorkomen dat nog eens duizenden onschuldige mensen worden gedood door de niet aflatende bombardementen op Gaza en door het ontbreken van toegang tot voedsel, water, medicijnen en brandstof. Daarnaast roepen we op tot de onmiddellijke vrijlating van de Israëlische en internationale gijzelaars in Gaza.
Om de oorlog tussen Hamas en Israël te kunnen begrijpen, is het belangrijk om context van de situatie in Israël en Palestina te kennen. Om dit enigszins te kunnen duiden, hebben we een aantal films uit ons festivalarchief, die online nog steeds te zien zijn*, voor jullie op een rij gezet.
*Sommige films zijn mogelijk niet beschikbaar via de onderstaande links als je je buiten Nederland bevindt.
Persoonlijke getuigenis van een Palestijnse vader die vijf jaar lang de vreedzame protesten van zijn dorpelingen tegen de bouw van een Israëlische scheidingswand filmt. Regelmatig sneuvelt er een camera. Een zeer persoonlijk en indringend document over de strijd van een dorp tegen onderdrukking.
Arna Mer kwam uit een zionistische familie en trouwde in de jaren vijftig met een Palestijnse Arabier die ze had ontmoet in de communistische partij. Op de Westelijke Jordaanoever opende ze een alternatief schoolsysteem ter vervanging van het officiële onderwijs, dat door de Israëlische bezetting praktisch lam lag. Met haar zoon Juliano, een prominent acteur, startte ze een theatergroep voor kinderen uit het vluchtelingenkamp Jenin, om ze te helpen uiting te geven aan hun dagelijkse frustraties, woede, verbittering en angst. Juliano leerde de kinderen tussen 1989 en 1996 theatermaken, en in deze film keert hij terug naar de ruines van het vluchtelingenkamp om te zien hoe het hen vergaan is. Tekst: IDFA
Sinds 2005 strijden Israëli’s en Palestijnen zij-aan-zij én geweldloos voor vrede, verenigd als de Combatants for Peace. Ondersteund met veel archiefmateriaal vertellen filmmakers Stephen Apkon en Andrew Young het verhaal van deze strijdbare groep.
Het diepe leed dat Israëls gemilitariseerde maatschappij veroorzaakt bij haar jeugd. Verteld aan de hand van onder meer dagboeken, brieven en home video’s van jonge mannen en vrouwen die hun dienstplicht moesten vervullen. Extra aangrijpend door de sobere, onsentimentele aanpak.
Fly-on-the-wall-portret van Musa Hadid, de christelijke burgemeester van Ramallah. De geestige, aimabele Hadid doet wat hij kan om het leven van zijn burgers zo goed en waardig mogelijk te maken. Maar de Israëlische bezetting is nooit helemaal uit beeld, en roert zich geregeld. Energieke, inspirerende documentaire die afrekent met clichés.
Het verhaal van de eerste Palestijnse intifada, en de sleutelrol van vrouwen daarin. Centraal staat activiste en feministe Naila Ayesh, tot twee keer toe gevangengezet wegens haar verzet tegen de Israëlische heerschappij over de bezette Palestijnse gebieden. De strijd van de vrouwen tegen de bezetting loopt parallel met hun strijd tegen mannelijke overheersing.
Atalya is 19 en staat voor het grootste dilemma van haar leven: moet ze het bevel opvolgen om het Israëlische leger in te gaan? Ze wil niet medeplichtig zijn aan de bezetting van Palestijns land. Maar de druk op haar – zowel van familie als van de maatschappij – is enorm.
In de jaren 1990 bewees onderzoek dat het Israëlische leger hoogstwaarschijnlijk een slachtpartij had aangericht in het Palestijnse dorp Tantura in 1948. Maar meerdere soldaten trokken hun verklaring in, het onderzoek werd afgeserveerd en de onderzoeker zwartgemaakt en bedreigd. Filmmaker Alon Schwartz stort zich opnieuw op de zaak, met onthullend resultaat.