De impact van The Territory

De documentaire The Territory is een enorm succes: hij won de Activist Documentary Award tijdens het Movies that Matter Festival in 2022 and was in hetzelfde jaar ook genomineerd voor de Oscars. Dit jaar bezocht regisseur Alex Pritzhet Movies that Matter Festival als een van de juryleden. Daar spraken we hem over de connecties tijdens het festival, en de impact van de film tot zover.

Een van de hoofdpersonen in The Territory is Ivaneide Bandeira Cardozo, ook bekend als Neidinha. Als milieuactiviste heeft zij haar leven gewijd aan het verdedigen van de Amazone en de rechten van de inheemse Uru-eu-wau-wau bevolking. Als onderdeel van het Activist Programma was Neidinha samen met haar dochter en milieuactivist Txai Suruí te gast op het Movies that Matter Festival 2022. Alex: “Ze vonden het geweldig. Vooral voor Neidinha was het fijn om op een plek te zijn die veilig is voor activisten. In haar eigen land wordt ze voortdurend bedreigd.” Tijdens hun verblijf ontmoetten Neidinha en Txai verschillende organisaties, zoals het WNF, en beleidsmedewerkers ontbossing en klimaat van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Alex:

De connecties die uit dit alles voortkomen zijn echt mooi om te zien, zelfs een jaar later werpen ze nog steeds vruchten af.

Een goed voorbeeld hiervan was de deal over een nieuwe EU-verordening om aan ontbossing gerelateerde producten te verbieden, die in december 2022 door het Europees Parlement werd aangenomen, herinnert Alex zich. “Tijdens hun bezoek aan Europa, voor CPH Dox en Movies that Matter, spraken Neidinha en Txai met verschillende leden van het Europees Parlement. Ze waren echt betrokken bij het helpen uitleggen welke producten gerelateerd zijn aan ontbossing behalve hout, zoals soja en het leer dat afkomstig is van koeien die illegaal op hun land grazen.” Vlak voor de stemming reisde een ander lid en activist van de Uru-eu-wau-wau, Kuaimbú Uru-eu-wau-wau, naar Brussel om The Territory te vertonen voor 150 parlementsleden en met hen te ontbijten. Alex: “In de plenaire vergadering voor de stemming hadden vier van hen het over het geweld tegen het Uru-eu-wau-wau-volk en de moord op Ari. Ze stemden vóór de verordening, die soja, rundvlees, leer, cacao, palmolie en andere producten uit ontboste gebieden zal verbieden.”

Een ander onderdeel van de impact van de film is het vergroten van het bewustzijn over de problemen van ontbossing en inheems land in Brazilië. Met financiering van het Movies that Matter Activist Outreach Programme zijn Alex en zijn team van plan om meer vertoningen te organiseren in Brazilië, voor inheemse en agrarische gemeenschappen, vooral in meer conservatieve gebieden. “Neidinha heeft al een telefoontje gehad van de voorzitter van een ander boerennetwerk. Hij zei dat ze met de nieuwe president [in oktober 2022 werd de nieuwe president Lula da Silva gekozen] en administratie niet op dezelfde manier konden blijven werken. Maar de boeren hebben ook land nodig. Hij vroeg haar of ze kon helpen. Ze zei ja en ze ontmoetten elkaar.”

Dit zijn het soort gesprekken die zonder de film misschien niet hadden plaatsgevonden.

Maar dat is niet alles, gaat Alex verder: “Iets waar ik het meest enthousiast over ben, is dat we samenwerken met de Uru-eu-wau-wau om een mediacentrum in hun gebied te bouwen. Het is gemaakt van hardhout dat is teruggewonnen van illegale houthakkers, dus er zijn geen bomen voor gekapt. Het is ontworpen door een interessante Braziliaanse architectuurgroep die inheemse ontwerpprincipes gebruikt. Binnenin heeft het een montage- en mediacentrum met camera’s, computers en montagestations.” De documentaire liet ook beelden zien die gemaakt waren door Bitaté, de leider van de Uru-eu-wau-wau, en andere leden van de gemeenschap, die drones en handcamera’s gebruikten om bewijs van landroof en ontbossing vast te leggen. Bitaté studeert momenteel journalistiek en geeft les aan andere inheemse gemeenschappen in de buurt over het gebruik van drones en technologie. Alex: “De tools die de Uru-eu-wau-wau in onze film gebruiken, worden in Brazilië steeds meer door inheemse groepen gebruikt. Ik denk dat het positief is voor de beweging, maar ook voor de media in het algemeen. Er zijn meer verhalen en meer stemmen die naar buiten komen.

Alle aandacht voor de film is geweldig, maar iets concreets als dit, dat blijft voortleven, dat is echt gaaf.

Het mediacentrum zal deze zomer klaar zijn en wordt gefinancierd door het geld van de verkoop van de film.

Ook al is er veel gebeurd sinds het uitbrengen van de film, de strijd van de Uru-eu-wau-wau en Neidinha voor het behoud van hun leefgebied en tegen ontbossing gaat door, ook na de verkiezing van Lula in oktober 2022. Alex: “Sommige mensen denken misschien dat de klus nu geklaard is. Maar voor mensen als Neidinha begint het werk nu pas echt. Het worden vier interessante jaren. Met Lula aan de macht en meer vertegenwoordiging op federaal niveau, met een recordaantal inheemse vrouwen in het congres. Het echte werk begint nu pas.”