Tess werkt als projectmedewerker van International Support bij Movies that Matter. Ze is woonachtig in Maarssen, maar komt oorspronkelijk uit Noord-Brabant. Met een achtergrond in culturele antropologie en ontwikkelingsstudies, en verschillende banen bij internationale hulp en mensenrechtenorganisaties, versterkt ze ons team sinds september 2021.
Wat doe je binnen Movies that Matter?
‘Ik werk jaarrond voor het International Support programma en met dat programma ondersteunen we mensenrechtenfilmfestivals in Afrika, Azië, Latijns-Amerika, het Midden-Oosten en Oost-Europa. Dat doen we door het bieden van financiering, workshops, advies, en een netwerk. Twee belangrijke projecten hierin zijn ons grant programma en onze Cinema without Borders workshops.
Met ons grant programma ondersteunen wij met subsidies mensenrechtenfilmfestivals wereldwijd. Het programma bestaat uit zowel een start-up grant voor beginnende festivals, als een impact grant voor bestaande festivals die hun impact willen vergroten of vernieuwende programmaonderdelen willen toevoegen. Cinema without Borders is een meerdaags workshop programma dat wij als Movies that Matter organiseren, specifiek bedoeld voor startende mensenrechtenfilmfestivals. Het programma gaat over hoe je een mensenrechtenfilmfestival organiseert. We organiseren per jaar twee edities van Cinema without Borders, waarvan er één altijd tijdens ons eigen festival in Den Haag plaatsvindt. Daarnaast proberen we er ook er een te organiseren in een bepaalde regio om juist mensen uit dat deel van de wereld met elkaar te kunnen verbinden en om meer in te zoomen op welke onderwerpen, strategieën of films daar relevant zijn. Bovendien coördineer ik het secretariaat van het Human Rights Film Network, een netwerk van rond de 50 mensenrechtenfilmfestivals wereldwijd, waarvan Movies that Matter een van de oprichters is.’
Wat voor een impact heeft het grant programma voor filmfestivals in jullie ervaring?
‘Met het grant programma ondersteunen we festivals en filmevenementen die de kracht van film inzetten om de dialoog over mensenrechten en andere maatschappelijke thema’s te bevorderen. Dit zijn bijvoorbeeld meerdaagse festivals die films vertonen over mensenrechten, maar ook mobiele cinemaprojecten die rondreizen met filmvertoningen, of thematische filmfestivals die zich specifiek richten op bijvoorbeeld LHBTQ+ films of een focus hebben op mensenrechten en milieu. De subsidies zijn dan ook bedoeld om de doelstellingen van die verschillende festivals te ondersteunen.
Een rode lijn die wij terugzien bij vrijwel al onze ondersteunde projecten is dat filmfestivals met behulp van onze subsidies films toegankelijker kunnen maken en mensen kunnen bereiken die misschien normaliter geen toegang hebben tot film, iets wat zeker belangrijk is op plekken waar mensenrechten in het geding zijn. Het is zo bijzonder om mensen te horen vertellen over hoe het zien van een film over een bepaald onderwerp, hen bewuster heeft gemaakt over hun eigen positie, hun leefomgeving en hun rechten, en als gevolg daarvan zelf ook actie zijn gaan ondernemen. Die bewustwording door middel van film is dus heel waardevol.
Bovendien, is de impact van het grant programma natuurlijk ook dat we als Movies that Matter bij kunnen dragen aan het levendig houden van het filmfestivalklimaat wereldwijd doordat filmfestivals onder andere door middel van onze steun kunnen plaatsvinden. Dat gaat dan niet alleen om de subsidie zelf, maar ook de dingen die wij daaromheen faciliteren. Zo organiseren wij namelijk ook evenementen voor netwerkvorming tussen de verschillende ondersteunde filmfestivals, waaronder online webinars om festivals met elkaar in contact te laten komen. Naast dat ze elkaar kunnen leren kennen en inspiratie op kunnen doen, hebben ze dan ook een plek van gelijkgestemden, mensen die hetzelfde werk doen als henzelf. Dat laat ze zien dat ze niet alleen zijn, en dat is ook betekenisvol.’
Wat is het belang van een workshop zoals Cinema without Borders volgens jou?
‘Workshops zoals Cinema without Borders zijn uniek en heel waardevol. De workshop behandelt van A tot Z hoe je een mensenrechtenfilmfestival of event kan organiseren. Dat begint bij het uiteenzetten van de doelstellingen die je met je filmfestival wilt bereiken, maar omvat ook praktische zaken. Waar haal je je films vandaan, hoe programmeer je je films, hoe maak je selecties? Maar ook vragen over wat organiseer je nog buiten de filmvertoningen om, zoals nagesprekken, Q&A’s of discussies en hoe doe je dat? Ook behandelen we hoe je een filmfestival kunt promoten en hoe fondsen te werven voor je festival. Op die manier krijgen deelnemers veel informatie tijdens de workshops die zij dan weer toe kan passen binnen hun eigen context en festival.
Daarnaast is het mooie van Cinema Without Borders ook dat het de kans geeft tot netwerkvorming en uitbreiding. Meestal doen er tussen de 12 en 15 deelnemers mee aan een Cinema Without Borders-editie. Zij zoeken onderling ook samenwerkingen op en kunnen van elkaar leren, of het nu gaat om wat voor films andere festivalorganisatoren programmeren of met wat voor partners anderen werken, en hoe dat interessant zou kunnen zijn voor jouw eigen festival. Het is dus die uitwisseling, het van elkaar leren en de netwerkvorming waar filmfestivalorganisatoren veel uit kunnen halen in een Cinema without Borders programma.’
Wat zou jij nog willen bereiken met Movies that Matter?
‘Ik denk dat juist in specifieke contexten, film een goede manier kan zijn om ingewikkelde zaken bespreekbaar te maken. Een festival zoals FiSahara, waar bewustwording wordt gecreëerd over de situatie van de Sahrawi in de Westelijke Sahara door het filmfestival in hun kampen te laten plaatsvinden, of het Red Carpet Human Rights filmfestival in Gaza City’s Shijaiyah district waar gesprekken konden plaatsvinden over mensenrechten op het festival tussen de brokstukken als gevolg van bombardementen. Dat zijn voorbeelden van projecten die wij in het verleden hebben ondersteund en die goed laten zien hoe films juist mensen bij elkaar kunnen brengen om gesprekken te voeren over mensenrechten ondanks de uitdagende contexten waarin ze plaatsvinden. Wij hopen dat we programma’s als ons grant programma en de Cinema without Borders nog heel lang kunnen blijven voortzetten, om filmfestivals van over de hele wereld die zulk belangrijk werk doen en die de mensen daadwerkelijk bereiken, kunnen blijven ondersteunen.
Bovendien hopen we, en dat begint al steeds meer te leven, dat het internationale werk van Movies that Matter steeds bekender en zichtbaarder wordt. Netwerkvorming met andere mensenrechtenfilmfestivals blijft daar een belangrijk deel van. Zo willen wij ons blijven inzetten om uitwisseling tussen mensenrechtenfilmfestivals in specifieke regio’s te stimuleren. Op die manier zouden we nog meer impact kunnen hebben en zouden we nog meer in kunnen spelen op wat er in zo’n regio gebeurt, met als doel dat filmfestivalorganisatoren elkaar beter kunnen vinden en zo ook bij kunnen dragen aan het mensenrechtenfilmklimaat daar.’
Waar ben je de aankomende tijd voornamelijk mee bezig?
‘Over een week vindt Cinema Without Borders in Burkina Faso plaats tijdens het festival Ciné Droit Libre. Daar zijn we nog wat laatste voorbereidingen voor aan het doen. Verder zijn we ook al bezig met de voorbereidingen van de editie van Cinema Without Borders dat plaatsvindt in Den Haag op ons eigen festival in 2024. De call daarvoor staat al open en mensen kunnen zich tot en met 7 januari aanmelden. Bovendien maken wij met Movies that Matter ook deel uit van een workshopprogramma in Peru, genaamd Festivales que Inspiran (FQI), dat georganiseerd wordt door Censurados Film Festival en dat zal plaatsvinden in Arequipa van 15 tot 18 januari. Daarbinnen geven wij zelf ook informatiesessies over verschillende onderwerpen rondom het organiseren van mensenrechtenfilmfestivals. Verder stellen wij jaarlijks in aanloop naar de Internationale Dag van de Rechten van de Mens op 10 december een filmmenu samen voor Nederlandse ambassades en vertegenwoordigingen over de hele wereld. Dit jaar bieden we een filmmenu van vijf mensenrechtenfilms, waaruit de ambassades kunnen kiezen en een filmvertoning kunnen organiseren. Op deze manier stimuleren we filmvertoningen over relevante onderwerpen, op plekken waar mensen zitten met veranderkracht. Kort gezegd, genoeg te doen de aankomende tijd.’